یک تصور رایج و تا حدی درست در مورد طراحی تجربه کاربری (UX) این است که ما “وکیل مدافع کاربر” هستیم. وظیفه ما این است که عمیقاً با کاربران همدلی کنیم، نیازهایشان را بفهمیم و محصولی بسازیم که زندگی آن‌ها را آسان‌تر و بهتر کند. این کاملاً صحیح است، اما فقط نیمی از داستان است.
یک طراح UX حرفه‌ای و استراتژیک، می‌داند که یک محصول موفق در نقطه تلاقی دو دنیا متولد می‌شود: نیازهای کاربر و اهداف کسب‌وکار.
محصولی که کاربران عاشقش هستند اما هیچ سودی برای کسب‌وکار ندارد، در نهایت شکست می‌خورد و از بین می‌رود. در مقابل، محصولی که فقط به فکر سودآوری است و به تجربه کاربر اهمیت نمی‌دهد، هرگز نمی‌تواند مشتریان وفادار جذب کند. یک طراح UX عالی، پلی است که این دو دنیا را به هم متصل می‌کند.
در این مقاله، بررسی می‌کنیم که چرا درک اهداف تجاری، یک مهارت حیاتی برای هر طراح UX است.
اهداف تجاری (Business Goals) به زبان ساده چیست؟
اهداف تجاری به این سوال پاسخ می‌دهند: “این محصول برای اینکه موفق تلقی شود، باید به چه نتایجی برای کسب‌وکار دست پیدا کند؟” این اهداف فراتر از “ساخت یک اپلیکیشن خوب” هستند و معمولاً قابل اندازه‌گیری‌اند.
چند نمونه از اهداف تجاری رایج:
- افزایش درآمد: مثلاً از طریق فروش بیشتر یا افزایش تعداد مشترکین.
- کاهش هزینه‌ها: مثلاً با ساده‌سازی یک فرآیند و کاهش تماس‌ها با تیم پشتیبانی.
- افزایش آگاهی از برند: معرفی برند به مخاطبان جدید.
- افزایش نرخ تبدیل: تشویق تعداد بیشتری از کاربران به انجام یک عمل خاص (مثلاً ثبت‌نام).
- افزایش تعامل و وفاداری کاربر: تشویق کاربران به بازگشت مجدد و استفاده بیشتر از محصول.
یک طراح UX باید قبل از شروع طراحی، به وضوح بداند که پروژه برای رسیدن به کدام یک از این اهداف تعریف شده است.
طراحی UX چگونه به اهداف تجاری کمک می‌کند؟ (سناریوی برد-برد)
زیبایی طراحی UX در این است که معمولاً راه‌حل‌هایی که برای بهبود تجربه کاربر طراحی می‌شوند، مستقیماً به اهداف تجاری نیز کمک می‌کنند. این یک سناریوی برد-برد است.
- مثال ۱: یک فروشگاه آنلاین می‌خواهد درآمدش را افزایش دهد (هدف تجاری). طراح UX با انجام تحقیقات کاربر، متوجه می‌شود که فرآیند پرداخت بسیار پیچیده است و کاربران آن را نیمه‌کاره رها می‌کنند (نیاز کاربر). با ساده‌سازی فرآیند پرداخت، هم تجربه کاربر بهتر می‌شود و هم فروش فروشگاه افزایش پیدا می‌کند.
- مثال ۲: یک شرکت می‌خواهد هزینه‌های پشتیبانی را کاهش دهد (هدف تجاری). طراح UX متوجه می‌شود که بخش سوالات متداول سایت، ساختار گیج‌کننده‌ای دارد و کاربران نمی‌توانند پاسخ سوالات خود را پیدا کنند (نیاز کاربر). با طراحی مجدد این بخش، هم کاربران سریع‌تر به جواب می‌رسند و هم تعداد تماس‌ها با تیم پشتیبانی کاهش می‌یابد.
یک طراح UX استراتژیک، همیشه راه‌حل‌های خود را با این دیدگاه دوگانه ارائه می‌دهد.
چالش اصلی: از درک اهمیت تا استخراج اهداف واقعی
شما حالا می‌دانید که درک اهداف کسب‌وکار چقدر مهم است. اما چالش واقعی یک طراح UX از اینجا شروع می‌شود:
- چگونه باید اهداف واقعی و پنهان یک کسب‌وکار را از دل جلسات با ذینفعان (Stakeholders) بیرون بکشیم؟
- اگر اهداف تجاری با نیازهای کاربر در تضاد به نظر برسند، چگونه باید بین آن‌ها تعادل برقرار کنیم؟
- سه سوال حیاتی که باید در ابتدای هر پروژه‌ای از مدیران بپرسیم چیست؟
- “چرخه ارزش UX” چیست و چگونه به ما کمک می‌کند تا ارزش کار خود را نه تنها برای کاربر، بلکه برای کسب‌وکار نیز اثبات کنیم؟
پاسخ به این سوالات، نیازمند مهارت‌های ارتباطی، تفکر استراتژیک و تجربه عملی است.
در دوره جامع UX Design Plus در LearnUIX، ما شما را به یک متفکر استراتژیک تبدیل می‌کنیم. در بخش ۱۰، شما به صورت کامل با “ساخت پلن و تعریف اهداف” آشنا می‌شوید و در بخش ۱۱، یاد می‌گیرید که چگونه با “تحقیق با ذینفعان تجاری”، اهداف کلیدی پروژه را شناسایی کنید.
برای یادگیری طراحی محصولاتی که هم کاربر و هم کسب‌وکار را راضی می‌کنند، کلیک کنید.
